FĂșinn â Stair na GaelscolaĂochta
Sna 1960Ă in Iarthar BhĂ©al Feirste, chinn grĂșpa de lĂĄnĂșineacha Ăłga ar an Ghaeilge a fhoghlaim agus a chur chun cinn mar ghnĂĄth-theanga don teaghlach agus don phobal. Chuige sin, bhunaigh siad pobal de chainteoirĂ Gaeilge sa bhliain 1969 agus thĂłg tithe ar BhĂłthar Seoighe ar a tugadh âPobal Feirsteâ. Ba mhian leis na teaghlaigh seo a bpĂĄistĂ a thĂłgĂĄil i dtimpeallacht Ghaeilge, agus bhĂ siad meĂĄite ar an chur chuige teangeolaĂoch seo a choinneĂĄil nuair a bhĂ a gcuid pĂĄistĂ in aois scoile. Ba chĂ©im nĂĄdĂșrtha den phrĂłiseas seo an GhaelscolaĂocht a chur ar fĂĄil do na pĂĄistĂ.
Faoin bhliain 1971 bhĂ 9 pĂĄistĂ in aois scoile sa phobal seo agus bunaĂodh bunscoil. Faoi bhainistĂocht na dtuismitheoirĂ, thĂĄinig blĂĄth agus borradh faoin scoil agus thosaigh go leor pĂĄistĂ eile taobh amuigh den phobal ag tarraingt uirthi. Â BhĂ dĂșshlĂĄin ollmhĂłra roimh na teaghlaigh chun aitheantas a bhaint amach don scoil seo agus ar feadh tamaill bhĂ siad i mbaol a n-ionchĂșisithe as âscoil neamhaitheantaâ a reĂĄchtĂĄil.
Le riar ar an ardĂș seo ar lĂon na bpĂĄistĂ Ăł theaghlaigh nach raibh an Ghaeilge ĂĄ labhairt iontu, bhunaigh tuismitheoirĂ clĂĄr tumoideachais rĂ©amhscolaĂochta. OsclaĂodh an naĂscoil sa bhliain 1978 agus dâfhĂĄg an clĂĄr tumoideachais go bhfĂ©adfadh pĂĄistĂ nach raibh Gaeilge sa timpeallacht acu bunscileanna na teanga a shealbhĂș.
Sa bhliain 1984 bhronn Roinn Oideachais Ăł thuaidh stĂĄdas mar bhunscoil dheonach faoi chothabhĂĄil ar an bhunscoil, rud a dâfhĂĄg go raibh sĂ i dteideal maoinithe. AithnĂtear bunĂș Bhunscoil BhĂłthar Seoighe ar an chĂ©im ba thĂĄbhachtaĂ in athbheochan na Gaeilge in Ăirinn Ăł thuaidh ag deireadh an 20Ăș cĂ©ad.
Sa bhliain 1983 bhunaigh dĂograiseoirĂ i nDoire Cholm Cille aonad GaelscolaĂochta i mbunscoil Chaitliceach.  Bronnadh cĂșnamh deontais ar an aonad GaelscolaĂochta seo i mBunscoil Bhaile an Stiallaigh, agus mar gheall ar an rollĂș mĂ©adaithe dâfhorbair sĂ mar bhunscoil Chaitliceach shaorscartha i 1993 laistigh den earnĂĄil Chaitliceach faoi chothabhĂĄil.  I 1984 forbraĂodh Gaelscoil na bhFĂĄl, an dara bunscoil i mBĂ©al Feirste, chun riar ar an Ă©ileamh a bhĂ ag  mĂ©adĂș i gcĂłnaĂ ar ghaelscolaĂocht agus tugadh aitheantas rialtais  di  in 1992.  Ar an IĂșr i 1997 bronnadh maoiniĂș ar Ghaelscoil eile a bunaĂodh i 1992.
OsclaĂodh an chĂ©ad iar-bhunscoil lĂĄn-Ghaeilge i mBĂ©al Feirste sa bhliain 1991 le beirt mhĂșinteoirĂ lĂĄnaimseartha agus naonĂșr daltaĂ. Anois tĂĄ ĂĄis Ășr nua ag ColĂĄiste Feirste le foireann mhĂłr mĂșinteoirĂ agus nĂos mĂł nĂĄ 500 dalta ar na rollaĂ. I 2003 osclaĂodh ColĂĄiste ChaitrĂona, srĂșth gaelscolaĂochta i gColĂĄiste Naomh CaitrĂona, Ard Mhacha, agus bronnadh cĂșnamh deontais air lĂĄithreach. Faoi lĂĄthair, tĂĄ SĂłlathĂłirĂ Iar-BhunscolaĂochta in Ard Mhacha, i gCaisleĂĄin Uidhlinn agus ar an Domhnach MĂłr.
Faoi lĂĄthair, tĂĄ 84 scoil ann ar fad a chuireann an GhaelscolaĂocht ar fĂĄil do thart ar 5000 pĂĄiste fud fad na hĂireann Ăł thuaidh.
Clocha mĂle tĂĄbhachtacha eile
Le linn 1994-96 rinneadh tionscadal taighde chun pleanĂĄil a dhĂ©anamh do BhunoiliĂșint MĂșinteoirĂ GaelscolaĂochta i gColĂĄiste Ollscoile Naomh Muire, BĂ©al Feirste. Thosaigh an cĂșrsa TICO i 1995. An bhliain dar gceann, thosaigh an chĂ©ad chohĂłrt mac lĂ©inn ar an sainchĂșrsa ceithre bliana B.Oid acu. I 1998, mar fhorbairt ar ĂĄisaonad a bhĂ bunaithe i mBunscoil Phobal Feirste, bunaĂodh an tĂisaonad LĂĄn-Ghaeilge sa CholĂĄiste, chun acmhainnĂ teagaisc a sholĂĄthar dâEarnĂĄil na GaelscolaĂochta.
Mar gheall ar OrdĂș Oideachais 1998, a thĂĄinig de dhroim ChomhaontĂș Aoine an ChĂ©asta 1998, bhĂ an Roinn Oideachais in ann deontais a dhĂol le haon fhoras, dar leis an Roinn, a raibh sĂ© dâaidhm aige an GhaelscolaĂocht a chur chun cinn.  I LĂșnasa 2000 bhunaigh an Roinn Oideachais Comhairle na GaelscolaĂochta chun forbairt straitĂ©iseach EarnĂĄil na GaelscolaĂochta a spreagadh agus a Ă©ascĂș agus chun treoir agus comhairle a chur fĂĄil don earnĂĄil.
Rinne Comhairle na GaelscolaĂochta agus an Roinn Oideachais Iontaobhas na GaelscolaĂochta a chomhbhunĂș i MĂĄrta 2001. Cuireann an tIontaobhas tacaĂocht ar fĂĄil don earnĂĄil trĂ dheontais a bhronnadh ar scoileanna neamhspleĂĄcha agus trĂ chuidiĂș le costais chaipitiĂșla do scoileanna a bhfuil cabhair deontais athfhillteach ceadaithe dĂłibh ach nach bhfuil i dteideal deontas caipitiĂșil.
Website designed by Visionworks Interactive